Birlikte Kazanacağız

LGBTİ+ dernekleri, ODTÜ Onur Yürüyüşü’ne polis saldırısı ve Çanakkale Onur Yürüyüşü’nün hedef gösterilmesine ilişkin ortak açıklama yayınladı.

Dernekler, polis saldırılarını kınayarak bütün hak örgütlerini ve savunucularını LGBTİ+’ların insan haklarına saldırıya karşı mücadeleye çağırdı.

Açıklamanın tam metni şöyle:

10 Haziran Cuma günü yapılan 10. ODTÜ Onur Yürüyüşüne yapılan saldırıları kınıyoruz ve 17 Haziran’da yapılması planlanan 1. Çanakkale Onur Yürüyüşü’ne yönelik hukuka aykırı yasaklama kararını, nefret saldırılarını ve hedef göstermeleri kınıyor. Bütün hak örgütlerini, hak savunucularını ve kamuoyunu LGBTİ+’ların insan haklarına yönelik saldırıya karşı dayanışmaya çağırıyoruz.

ODTU Kampüsünde Cuma günü maruz bırakıldığımız şiddet ve işkence, hafızalarımızdan silinmeyen 2019 yılında yaşananlara çok benziyor. 2019’da Onur Yürüyüşü, ODTÜ Rektörlüğü tarafından yine yasaklanmış, Rektörlüğün talebi üzerine kampüse çağrılan polisler Onur Yürüyüşü’ne saldırmış, yapılan saldırıda işkence yasağı ihlal edilmişti ve LGBTİ+’lar işkenceyle gözaltılara maruz bırakılmıştı. Ardından LGBTİ+’lar Rektörlüğün hukuka aykırı yasaklama kararına karşı iptal davası açmış ve bunun sonucunda Ankara İdare Mahkemesi ve Bölge İdare Mahkemesi tarafından yasaklama kararının hukuka aykırı olduğuna kesin olarak hükmedilmişti. Gözaltına alınanlardan haklarında dava açılan 19 kişi ise açılan davada Onur Yürüyüşü’nün barışçıl olduğu gerekçesiyle beraat etmişti.

ODTÜ Rektörlüğü, bugün bir kez daha insan haklarına aykırı davranmakta ısrar etti. Rektörlük, yürüyüşten üç gün önce yine elektronik posta yoluyla Onur Yürüyüşü’ne izin verilmeyeceğini ODTÜ’lülere duyurdu. Başta ODTÜ bileşenleri ve hak örgütleri olmak üzere kamuoyu, bu karardan geri dönülmesi için çağrı yaptı. Tüm çağrılara rağmen, üniversite yönetimi kararından geri dönmedi ve ODTÜ Kampüsü yeniden polisin LGBTİ+’lara işkencesine sahne oldu. 10. ODTÜ Onur Yürüyüşü’nü engellemeye yönelik polis saldırısında 38 kişi ters kelepçe ile gözaltına alındı, yürüyüşe katılan pek çok kişi işkenceye maruz bırakıldı. Saldırı sırasında kolluk kuvvetleri öğrencileri hedef alarak plastik mermi ve biber gazı kullandı. Polis şiddeti yürüyüş alanından taşarak dersliklere, kütüphaneye sıçradı. Bina içinde biber gazı kullanan polis, gözaltıları da içeride sürdürdü.

Bütün polis şiddetine, işkencelerine rağmen ODTÜ’de öğrenciler kampüsün her alanında olmaya sloganlarıyla, yürüyüşleriyle, basın açıklamalarıyla devam etti.

Aynı gün içerisinde ise 17 Haziran’da yapılacak Çanakkale Onur Yürüyüşü sosyal medya üzerinden açık bir şekilde hedef gösterildi. Nefret söyleminin ayyuka çıktığı bu günlerde, özellikle de açık hedef haline getirilen LGBTİ+’lar mücadele vermeye devam ediyor. Bu bu nefret dilini tanıyoruz, varoluşlarımızın kriminalize edilmesine karşı ses çıkarıyoruz.

LGBTİ+ dernekleri olarak; ODTÜ LGBTİQAA+ Dayanışması’nın, ODTÜ’lü lubunyaların ve bütün Onur Yürüyüşlerinin yanındayız. 2015 yılından beri hakları gasp edilmesine rağmen mücadeleyi bırakmayan LGBTİ+’ları selamlıyor, birbirimizden güç almaya devam edeceğimizi ve nefrete karşı büyüttüğümüz mücadelemizde birlikte kazanacağımızı bir kez daha bildiriyoruz.

İmzacı LGBTİ+ dernekleri: 17 Mayıs, 18 Haziran, GALADER, Genç LGBTİ+, HEVİ, Kaos GL, Lambdaistanbul, LİSTAG, Kırmızı Şemsiye, Muamma, Özgür Renkler, SPoD, ÜniKuir

Onur Yürüyüşü ve Onur Ayı Nedir?

Her yıl Haziran ayının son haftası dünya genelinde LGBTİ+ Onur Haftası olarak kutlanıyor.  Bütün aya yayılan kutlama ve etkinlikler nedeniyle de Haziran ayı Onur Ayı olarak adlandırılıyor. Her ülkede farklı tarihlerde de olsa Haziran ayının son haftası içinde, bütün LGBTİ+ topluluğunun katıldığı kalabalık ve şenlikli bir Onur Yürüyüşü yapılıyor. Onur Ayı ve etkinliklerinin ve yürüyüşünün amacını LGBTİ+ topluluğunun tüm dünyada görünürlüğünü arttırmak, hak mücadelesini ve dayanışmasını güçlendirmek ve paylaştıkları ortak tarihi kutlamak olarak özetleyebiliriz.

Onur Yürüyüşü’nün Tarihi: Stonewall Ayaklanması

Onur Yürüyüşü ilk defa 1970 yılında NewYork Manhattan’da Stonewall Ayaklanması olarak bilinen olayın yıldönümünde, 2000 kişinin katılımıyla yapıldı. 1969 yılının 28 Haziran’ında NewYork’ta başlayan ve 4 gün süren Stonewall Ayaklanması LGBTİ+ hak mücadelesi tarihinde bir dönüm olarak anılır. Bu ilk Onur Yürüyüşü feminist biseksüel Brenda Howard‘ın liderliğinde düzenlenmişti.

O yıllarda LGBTİ+ hakları tüm dünyada olduğu gibi ABD’de de çok zayıftı. Açık olarak LGBTİ+ olmak her alanda toplum dışına itilmek demekti. O günlerde bar ve kafeler LGBTİ+’lara servis vermiyor ve bu tür işletmeler polis tarafından sürekli baskınlara uğruyor ve LGBTİ+’lar gözaltına alınıyor ve fişleniyorlardı. 28 Haziran 1969’da Manhattan’daki StoneWall Inn adlı bar sık sık olduğu gibi o gün de bir baskına uğradı ve ilk defa o gün açıkça “Eşcinsel olmaktan utanmıyoruz” diyerek polise karşı direnen bir grubun başlattığı direniş büyüdü, 4 gün süren olaylar sırasında yüzlerce kişi yaralandı ve gözaltına alındı. Bu direniş, LGBTİ+ hak mücadelesinin bir dönüm noktası olarak Stonewall Ayaklanması adıyla tarihe geçti. 

Olaydan sonra kapanan Stonewall Inn daha sonra 2007 yılında restore edilerek yeniden açıldı.  2016 yılında ise dönemin ABD Başkanı Barack Obama tarafından ulusal anıt statüsüne alındı.

Türkiye’de Onur Ayı ve Onur Yürüyüşü Tarihi

İstanbul, İstiklal Caddesi’inde gerçekleştirilen Onur Yürüyüşü’nden bir kare

Türkiye’de Onur Haftası ilk kez 1993 yılında “Cinsel Özgürlük Haftası” adı ile kutlanmak istendi, ancak İstanbul Valiliği etkinliklere izin vermedi ve etkinlikler için yurtdışından gelen konukları sınır dışı etti. Valiliğin bu müdahalesi, İstanbul’da örgütlü LGBT dayanışmasının ve hareketinin de başlangıcı oldu, Lambdaistanbul ve Kaos GL’nin temelleri atıldı. Bu engellemeye rağmen 1994 yılından bu yana Türkiye’de Onur Haftası çok çeşitli etkinliklerle kutlanmaya devam ediyor. Onur Yürüyüşü ise ilk kez 29 Haziran 2003’te 40 kişinin katılımıyla yapılabildi. Daha sonra her yıl kalabalıklaşan, gittikçe toplumun her kesiminden destek görmeye, sanatçı ve siyasetçilerin katılımıyla da güçlenmeye başlayan Onur Yürüyüşü’ne 2010 yılında 3000 kişi katıldı. 2013 yılında yapılan 11. Onur Yürüyüşü Gezi Direnişi’nin de ivmesiyle Türkiye’deki en kalabalık Onur Yürüyüşü oldu. 100.000 kişi bu yürüyüşe katıldı.

“Alışın Burdayız” “Susma Haykır, Eşcinseller Vardır” gibi sloganlar Türkiye Onur Yürüyüşü tarihinde en çok duyulan sloganlar oldu.

2015 yılından itibaren şiddetli polis müdahalesine maruz kalan Onur Yürüyüşü, 2016’da İstanbul Valiliği tarafından yasaklandı. 2015’ten bu yana Onur Yürüyüşü çeşitli illerde, ODTÜ Boğaziçi Üniversitesi gibi üniversitelerde polis müdahalesi ve yasaklara rağmen küçük de olsa gruplar tarafından yapılmaya devam ediyor. Biz de LİSTAG aileri olarak 2008 yılından beri çocuklarımızla beraber yürüyoruz.